Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 85 yaş üzerindeki tüm şahısların kendilerinden sorumlu bir tabibe emanet edileceği, ayrıyeten sağlıklı kuşaklar için olağan doğumu özendirmek üzere her hamileye bir ebenin verileceği çalışmaların hazırlıklarını yaptıklarını bildirdi.
TBMM Plan ve Bütçe Kurulunda bakanlığının 2023 yılı bütçesinin sunumunu yapan Koca, hastanelerdeki 442 hamile okulunda ve birinci basamaktaki 1080 hamile bilgilendirme sınıfında gebeler ve eşlerine yönelik doğuma hazırlık eğitimi ve danışmanlık hizmeti sunulduğunu söyledi.
Türkiye’deki doğumların yüzde 98’inin hastanede gerçekleştiğini, doğum yapılan hastanelerin tamamının bebek dostu hastane sertifikasına hak kazandığını aktaran Koca, meskende sıhhat hizmetinin altyapısı ve kapsamını da genişlettiklerine işaret etti.
Bakan Koca, “Uzaktan sağlık hizmetiyle mekandan ve ulaşımdan bağımsız bir dönem başlıyor. Bu hususta yasal altyapıyı tamamlamış olmakla birlikte henüz uygulama yaygınlaşmış değil. Öncelikle pilot illerimizde yaşlı ve engellilerimizin reçeteleri ve sağlık raporlarını onlar evlerindeyken düzenleyerek uygulamayı başlattık. Kısa sürede ülke geneline yaygınlaştıracağız.” diye konuştu.
“2023 bütçesinde koruyucu sağlık hizmetlerine ayırdığımız kaynağı 8 kat artırdık”
Sağlıklı Hayat Merkezlerinin ekim ayı prestijiyle 232’ye ulaştığını aktaran Koca, “Sağlık tesislerimizde arındırma ve rehabilitasyon merkezlerini hayata geçiriyoruz. 2023 yılı bütçesinde koruyucu sağlık hizmetlerine ayırdığımız kaynağı, bugüne taşınan rakamlarla reel olarak 8 kat artırıp 84 milyar 39 milyon liraya çıkardık.” açıklamasında bulundu.
Bakan Koca, bugüne kadar 57 bin hastanın hava ambulansıyla, 31 bin hastanın deniz ambulansıyla taşındığını, bu yılın 10 ayında kara ambulanslarıyla taşınan hasta sayısının ise 6 milyona yaklaştığını bildirdi.
“Yoğun bakımdaki hastalarımızın sağlık bilgilerini e-Nabız’dan günlük olarak yakınlarıyla paylaşıyoruz”
Gönüllülerden oluşan 14 bin sıhhat işçisi, 300’ü aşkın aracıyla Ulusal Medikal Kurtarma Ekibi’nin (UMKE) Türkiye’nin her noktasındaki afetlerin yanı sıra gereksinim duyan ülkelerde de hizmet verdiğine dikkati çeken Koca, Bakanlık olarak 953 hastanede 165 bini aşkın yatak kapasitesi ve yüksek teknolojik aygıtlar ile hizmet vermeye devam ettiklerini vurguladı.
Sağlık Bakanı Koca, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bakanlığımız hastanelerindeki ağır bakım yatak sayımızı 28 kat artırarak 24 binin üzerine çıkardık. Global salgın devrinde Avrupa ülkeleri dahil tüm ülkeler ağır bakım krizi ile boğuşurken biz bu periyodu sıkıntısız atlattık. Ağır bakımda yalnızca kapasite artışı sağlamakla kalmadık. Geliştirdiğimiz uygulamayla haziran ayından itibaren ağır bakımdaki hastalarımızın sıhhat bilgilerini e-Nabız üzerinden günlük olarak yakınlarıyla paylaşıyor, bilgilendirme yapıyoruz.
Palyatif Bakım Hizmet sunumu ile ömrü tehdit altında olan hastalarımızın sıkıntılarını üstleniyor ve bu günlerini mümkün olan en yüksek hayat kalitesiyle geçirmelerini sağlıyoruz. Yanık tedavisi özellikli bir alandır. Kamu hastanelerimiz bünyesinde açtığımız 20 yanık merkezi, 33 yanık ünitesiyle toplam 646 yatak kapasitesiyle yanık olaylarına hızla müdahale ediyoruz. Ağız ve diş sıhhati teşhis ve tedavi hizmetlerinin kamuda aktifliğini ve erişilebilirliğini artırıyoruz. Ağız ve diş sıhhati hastanesini 36’ya, ayaktan ağız ve diş sağlığı merkezini 133’e çıkardık.”
“İnteraktif Görüntü Temelli Otizm taraması kapsamında 2 milyon 264 bin çocuğa ulaşıldı”
Nadir Hastalıklar Eylem Planı’nın hazırlandığını anımsatan Koca, “İnteraktif Görüntü Temelli Otizm taraması kapsamında 2 milyon 264 bin çocuğa ulaşıldı. Çok Disiplinli Çocuk ve Genç Ruh Sıhhati Hizmet Üniteleri (ÇÖZGEM) 3 vilayette pilot olarak uygulamaya geçildi. En kısa müddette ülke genelinde yaygınlaştırılacaktır.” dedi.
Sağlıkta dijitalleşme konusunda Türkiye’nin birçok ülkenin hayal bile edemediği bir konumda olduğunu vurgulayan Koca, akredite dijital hastane sayısında, kronik hasta takibinde, mobil uygulamalarla fark yaratıldığını, küresel salgın döneminde bunun yararının fazlasıyla görüldüğünü ve söz konusu dönemde e-Nabız kullanıcı sayısının 68 milyona ulaştığını söyledi.
“85 bin yeni çalışma arkadaşımızla, 115 bin ek işçi istihdamı sağlayacağız”
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, sağlık çalışanlarının sayısının 777 bini Bakanlık bünyesinde olmak üzere 1 milyon 359 bine ulaştığına dikkate çekerek, şöyle konuştu:
“Buna karşın, yeni insan kaynağına gereksinimimiz var. Artan talepler karşısında 7 gün 24 saat kesintisiz verilen hizmetlerin çalışanlarımız üzerindeki yükünü takdir edersiniz. Sıhhatte Beyaz Islahat kapsamında almayı planladığımız 85 bin yeni çalışma arkadaşımızla, 115 bin ek işçi istihdamı sağlamış olacağız.
Bu ortada son günlerin kıymetli bir polemik konusu olan konuya da değinmek isterim. Global salgınla birlikte tüm dünyada sıhhat çalışanına artan talep çok değişmiş, değerli oranda sıhhat çalışanı hareketliliği yaşanmıştır. Yıllar içinde diğer kurumlara geçmek de dahil istifaen Bakanlığımızdan ayrılan doktor ve uzman tabip sayılarını tabloda görüyorsunuz. Tıpkı biçimde kamuda yeni misyona başlayan doktor sayıları da görülmektedir. Beyaz Islahatın hayata geçmesiyle birlikte kamuya dönüşte ani artış olmuştur.”
Kamuda istihdam edilen uzman doktor ve tabip sayısı yaklaşık 24 bin
Bakan Koca’nın paylaştığı tablodaki verilere göre, 2022 yılında kamudan 2 bin 239 uzman hekim istifa ederken, 9 bin 86 uzman hekim istihdam edildi. İstifa eden hekim sayısı 1955, istihdam edilen hekim sayısı 14 bin 627 oldu.
Böylelikle, bu yıl kamudan istifa eden toplam uzman hekim ve hekim sayısının 4 bin 194 olurken, istihdam edilen uzman hekim ve hekim sayısı 23 bin 713’e ulaştı.
Söz konusu datalar, ekim ayında istihdam edilen uzman doktor ve tabip sayıları ile üniversite ve öbür kamu kuruluşlarına geçmek için ayrılanları da kapsıyor.
Gelecek yıl için 45’i hastane, 177 sağlık tesisinin yatırımı planlandı
Sunumunda 979 birinci basamak sağlık kuruluşu ve 60 bin yatak kapasitesine ulaşan 345 hastane yatırımının, proje aşamasından inşaat aşamasına geçme sürecinin devam ettiğini bildiren Koca, “Son 20 yılda 738’i hastane olmak üzere 3 bin 992 sıhhat tesisi tamamlanarak hizmete açılmıştır. Önümüzdeki yıl 45’i hastane olmak üzere 177 tesisin yatırımı planlanmıştır.” ifadesini kullandı.
Bakan Koca, Türkiye’nin 161 ülke ve 12 memleketler arası kuruluşun salgınla çabasına katkı sağladığına dikkati çekerek, bu yıl 56 ülkeye Türkiye’nin sağlık sisteminin tanıtıldığını anlattı.
İkili anlaşmalarla dost ülkelerin sağlık personeline eğitim verildiğini, hastalarının kabul edildiğini, sağlık iş forumlarının düzenlendiğini belirten Koca, Somali, Sudan, Nijer, Bangladeş, Kırgızistan, Filistin ve Arnavutluk’ta da Türkiye Dostluk Hastanelerinin hizmet verdiğini anımsattı.
Türkiye’nin küresel sağlığa katkı sağlamak ve sağlıkta lider ülkeler arasında yer alma hedeflerine ulaşmak için, “Health Türkiye” markasıyla dünyaya açılacağına işaret eden Koca, şehir hastaneleri, USHAŞ, “Health Türkiye Platformu”, “Uluslararası Sağlık Hizmetleri Çağrı Merkezi” ile Türkiye’de sıhhat hizmeti almak isteyenlere kucak açtıklarını kaydetti.
“Tıbbi cihazda ihracatımızın ithalatı karşılama oranı yüzde 54’e ulaştı”
Bakan Koca, Türkiye İlaç ve Tıbbi Aygıt Kurumunun (TİTCK) ilaç ve tıbbi aygıt pazarının regülasyonu ve akılcı ilaç kullanımında değerli vazifeler üstlendiğinin altını çizerek, şu bilgileri paylaştı:
“Yürüttüğümüz çalışmalar sonucunda 2022’de pazardaki imal ilaç oranı kutu bazında yüzde 89’a, bedel bazında ise yüzde 53 düzeyine ulaşmıştır. Tıbbi aygıtta ihracatımızın ithalatı karşılama oranı her yıl artarak yüzde 54’e ulaşmış durumdadır. Piyasaya arzından hastaya kullanımına kadar ilaç ve tıbbi aygıt idaresini büsbütün dijital platformda yürüten bir kurum olması sebebiyle dünyada bir birinci olma özelliği taşımaktadır.”
“Bağışıklama programımızdaki aşıların yüzde 86’sı Hıfzıssıhha’da üretilecek”
Türkiye Sıhhat Enstitüleri Başkanlığının (TÜSEB) üniversite, kamu kurumları ve sıhhat endüstrisine yönelik 26 farklı alanda AR-GE takviye programları başlattığını, bu sayede 1500’den fazla araştırmacı desteklendiğini aktaran Koca, 22 Aralık 2021 tarihinde acil kullanım onayı alan yerli Kovid-19 aşısı TURKOVAC’ın hatırlatma dozu ve birincil aşı olarak klinik çalışma sonuçlarının milletlerarası bilim mecmualarında yayımlanarak kabul gördüğünü bildirdi.
Hıfzıssıhha Türkiye Aşı ve Biyoteknolojik Eser Araştırma ve Üretim Merkezi’nin inşasının sürdüğüne işaret eden Koca, “Merkez faaliyete geçtikten sonra aşı ve biyoteknolojik ürün çalışmalarımız daha da hızlanacaktır. Bağışıklama programımızdaki aşıların yüzde 86’sı Hıfzıssıhha’da üretilecektir.” diye konuştu.
“Merkezi Yönetim Bütçesinde Bakanlığımız için 293 milyar 368 milyon lira ödenek öngörülmüştür”
Bakan Koca, Sayıştay Başkanlığınca yapılan denetimlerde 2020’de 60 olan bulgu sayısının 2021 kontrolünde 35’e indiğini söyleyerek, “Çözüme kavuşturulan bulguların 16’sı kent hastaneleri ile ilgiliyken başkaları farklı konulardaydı. Bulguların 10’u şehir hastaneleri, 9’u muhasebe kayıtları hakkındadır. Bu bulguların 5’i düzeltildiği halde 2021 mali tablolarına yansımamıştır.” şeklinde konuştu.
Koca, Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı, bağlı ve ilgili kuruluşlarının 2021 yılı kesin hesabı ve 2023 yılı bütçesi hakkında şu bilgileri paylaştı:
“2021 yılı kesin hesabı; Sıhhat Bakanlığı 98 milyar 858 milyon lira, Türkiye Hudut Kıyılar Sıhhat Genel Müdürlüğü 335 milyon lira, Türkiye İlaç ve Tıbbı Aygıt Kurumu 195 milyon lira, Türkiye Sıhhat Enstitüleri Başkanlığı ise 108 milyon lira olarak gerçekleştirilmiştir.
2023 yılı Merkezi İdare Bütçesinde; Bakanlığımız için 293 milyar 368 milyon lira, Türkiye Hudut ve Kıyılar Sıhhat Genel Müdürlüğüne 323 milyon lira, Türkiye İlaç ve Tıbbi Aygıt Kurumuna 565 milyon lira, Türkiye Sıhhat Enstitüleri Başkanlığına ise 511 milyon lira ödenek öngörülmüştür.”
Koca, “Önümüzde kıymetli fırsatlar var. Türkiye Yüzyılı’nda ülkemizi sıhhat ağının merkezi haline getirmeyi hedefliyoruz. Yüksek teknolojiyle donanmış çağdaş hastaneler bakımından bölgemizde örnek ülke durumundayız. Kent hastanelerimizi akademik olarak güçlendirip milletlerarası alanda başkan hale getirecek bir global markalaşma hareketini başlatıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
“Her hamileye bir ebe tahsis etmenin hazırlıklarını yapıyoruz”
Sağlıkta dijitalleşmede birçok ülkeye de bilgi ve tecrübe ihraç edildiğini, uzaktan sağlık hizmeti ve giyilebilir mobil teknolojilerle sağlık hizmetlerinde yeni bir döneme geçtiklerini vurgulayan Koca, şunları kaydetti:
“Dünyada ender örneklerden biri olacak biçimde, devletin şefkat ve merhamet elini bir defa daha büyüklerimiz için göstererek 85 yaş üzeri tüm büyüklerimizi kendilerinden sorumlu olacak bir tabibe emanet ediyoruz. Dünyada birinci olan aile diş hekimliği uygulamasını ülke sathında yaygınlaştırıyoruz. Ağız ve diş sıhhati hizmetlerinin en kapsayıcı formda uygulandığı birinci ve tek ülke olacağız.
Sağlıklı jenerasyonlar için, olağan doğumu özendirmek üzere her hamileye bir ebe tahsis etmenin hazırlıklarını yapıyoruz. Bağımlı hastalarımızın yaşama sarılmasını kolaylaştıracak tam donanımlı Bağımlılık Müracaat Arındırma ve Rehabilitasyon (BAHAR) merkezlerini yaygınlaştırıyoruz. Özel çocuklarımızın sıhhat temas noktasını oluşturacak Çok Disiplinli Çocuk ve Genç Ruh Sıhhati Merkezlerini (ÇÖZGEM) her vilayette açıyoruz. Binlerce şahsa yeni istihdam oluşturacak, yerli ve ulusal sıhhat teknolojilerinin merkezi halini alacak Sıhhat Vadisi için çalışmalarımızı sürdürüyoruz.”
Bakan Koca, sunumunun sonunda insan için merhametle hizmet etmeyi amaçladıklarını, vicdan terazisinde kendisine yer bulamayan hiçbir mevzunun da gündemlerinde olmayacağını vurgulayarak, uğraş, sebat ve fedakarlıklarıyla güç günlerin birlikte atlatılmasını sağlayan tüm sıhhat ailesine teşekkürlerini iletti.
(Bitti)
